Παρακολούθηση και επικαιροποίηση των χερσαίων προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «NATURA 2000»

Τι είναι το δίκτυο Natura 2000

Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών. Οι περιοχές του δικτύου περιλαμβάνουν διάφορους τύπους φυσικών οικοσυστημάτων (πχ δασικά, λιμναία, υγροτοπικά, ποτάμια, παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα). Το δίκτυο περιοχών επεκτείνεται σε ολόκληρη την ΕΕ.

Η δημιουργία του δικτύου «Natura 2000» στοχεύει στην μακροπρόθεσμη διατήρηση των πιο πολύτιμων και των πλέον απειλούμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας, σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ αλλά και στην προστασία των πτηνών, σύμφωνα με την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ της ΕΕ.

Η συμβολή του Ελληνικού Κτηματολογίου

Η αρχική καταγραφή των τύπων οικοτόπων πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα την περίοδο 1999 - 2001 από το ΥΠΕΧΩΔΕ και αποτέλεσε την πρώτη χαρτογράφηση αυτού του είδους, δημιουργώντας αντίστοιχους θεματικούς χάρτες.

Το Ελληνικό Κτηματολόγιο, κατά την περίοδο 2013-2015, προχώρησε στον ακριβέστερο γεωχωρικό προσδιορισμό των εξωτερικών ορίων και στην επικαιροποίηση, περιγραφή και οριοθέτηση των χερσαίων τύπων οικοτόπων του δικτύου «Natura 2000», σε κλίμακα 1:5.000 με βάση τα ενιαία χαρτογραφικά υπόβαθρά του και δειγματοληψίες πεδίου, καθώς και στην ενημέρωση (συμπλήρωση και διόρθωση) της αρχικής βάσης δεδομένων.

Το σχετικό έργο χαρτογράφησης «Ανάπτυξη υποδομής χωρικών δεδομένων μεγάλης κλίμακας (1:5000) για τις χερσαίες προστατευόμενες περιοχές του δικτύου «Νatura 2000» συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2014-20 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΠανΕΚ. Στη συνέχεια παραδόθηκε στο ΥΠΕΝ και χρησιμοποιήθηκε στην αναθεώρηση του εθνικού καταλόγου των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Natura 2000», ο οποίος θεσμοθετήθηκε με την υπ’ αριθμ. 50743 ΚΥΑ (ΦΕΚ 4432Β/15-12-2017).

Το Ελληνικό Κτηματολόγιο, σε εφαρμογή του ν. 4685/2020, σχεδίασε και ανέπτυξε διαδικτυακή πλατφόρμα για την ανάρτηση και θέαση των ορίων των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Natura 2000» σε εθνικό επίπεδο και παρέχει σε κάθε ενδιαφερόμενο τη δυνατότητα για την δωρεάν έκδοση και χορήγηση ηλεκτρονικού πιστοποιητικού, με το οποίο βεβαιώνεται η εντός/εκτός ορίων ΕΖΔ και ΖΕΠ έκταση/γεωτεμάχιο σε εθνικό επίπεδο. Για την έκδοση πιστοποιητικού πατήστε ΕΔΩ.

Οι περιοχές Natura 2000 στον Ελλαδικό χώρο

Σύμφωνα με την ΚΥΑ 50743 (ΦΕΚ 4432Β/15-12-2017), οι προστατευόμενες περιοχές του δικτύου στην Ελλάδα ανέρχονται σε 446, οι οποίες καλύπτουν επιφάνεια 58.773,25 τ.χλμ. Εξ΄αυτών, οι χερσαίες περιοχές καλύπτουν ποσοστό 27,44% της χώρας, ενώ οι υπόλοιπες είναι θαλάσσιες.

Οι προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας διακρίνονται σε:

• 239 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)
• 181 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), και
• 26 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας/Ζώνες Ειδικής Προστασίας

ΖΕΠ - Ζώνες Ειδικής Προστασίας (Special Protection Areas - SPA)

Οι "Ζώνες Ειδικής Προστασίας" (Special Protection Areas - SPA) είναι εκτεταμένες περιοχές που έχουν οριστεί με σκοπό τη διασφάλιση της επιβίωσης και της αναπαραγωγής ειδών ορνιθοπανίδας - μεταναστευτικών και μη - και των βιοτόπων τους στον ευρωπαϊκό χώρο.

ΤΚΣ - Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (Sites of Community Importance - SCI)

Οι "Τόποι Κοινοτικής Σημασίας" (Sites of Community Importance - SCI) είναι περιοχές που έχουν αξιολογηθεί από το κάθε κράτος μέλος για τη σημασία τους σχετικά με τη διατήρηση των ζωϊκών και φυτικών ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος. Με τη θεσμοθέτηση του εθνικού καταλόγου των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου "Natura 2000", οι περιοχές ΤΚΣ κηρύχθηκαν ως "Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) (Special Areas of Conservation - SAC)".

Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται η γεωγραφική θέση και κατανομή των περιοχών του δικτύου "Natura 2000" στον ελλαδικό χώρο.

Πρόσβαση στα δεδομένα του δικτύου Natura 2000

Η πρόσβαση στα όρια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου "Natura 2000" παρέχεται δωρεάν μέσω των παρακάτω συνδέσμων:

• Α. Για την ελεύθερη θέαση και περιήγηση μέσω του ιστοτόπου gov.gr.
• Β. Για τη λήψη των γεωχωρικών δεδομένων των ορίων, σε μορφή σύμφωνα με το πρότυπο "shapefile" της ESRI και στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ’87), πατήστε εδώ.
• Γ. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (μέσω του Natura 2000 Map Viewer). Για να έχετε πρόσβαση στα δεδομένα πατήστε εδώ.

*Οι μικρές διαφορές των ορίων σε σχέση με την πραγματική τους θέση, οφείλονται στο ότι το Natura 2000 Map Viewer λειτουργεί και ενημερώνεται με ευθύνη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Επιπλέον, στο συγκεκριμένο σύνδεσμο, τα όρια των περιοχών "Natura 2000" προβάλλονται σ

το Google Earth, το οποίο έχει διαφορετικό προβολικό σύστημα από το επίσημο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ ‘87).*

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δίκτυο "Natura 2000", δείτε τον σχετικό σύνδεσμο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον σχετικό σύνδεσμο της ΕΕ εδώ.